Strona główna

 
Rys historyczny

Początki II RP

 
Po zakończeniu I wojny światowej na Śląsku doszło do wybuchu aż trzech powstań, zwanymi Powstaniami Śląskimi. W wyniku Drugiego Powstania Śląskiego doszło na Śląsku do plebiscytu, który miał przesądzić o przynależności państwowej tej ziemi. Cały teren plebiscytowy został zajęty przez wojska Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku. Na terenie Knurowa stacjonowały oddziały francuskie, które zostały zakwaterowane w hotelu Lorenc-Orlowski (obecnie budynek dawnego Zakładowego Domu Kultury przy ul. 1-go Maja) oraz oddziały brytyjskie, które zakwaterowano w tzw. "Ochronce" (obecnie Przedszkole nr 10 przy ul. Ogana). Plebiscyt odbył się niedzielę 20 marca 1920 roku. W poniedziałek rano wiedziano, że Knurów i jego najbliższe okolice za wyjątkiem Szywałdu (obecnie Gliwice-Bojków) opowiedziały się za Polską. Zapanował niebywały entuzjazm, a syrena knurowskiej kopalni długo obwieszczała zwycięski dla Polski wynik głosowania. W powiecie rybnickim, w obrębie którego znajdował się Knurów, uprawnionych do głosowania było 82045 osób. Za Polską głosowało 65,2% ludzi. Powiat rybnicki odniósł więc zdecydowane zwycięstwo.

Nim jednak nastąpił pokój Śląsk przeżył jeszcze Trzecie Powstanie Śląskie, w którym brało udział wielu knurowskich powstańców. W lipcu 1921 roku powróciły do Knurowa pododdziały powstańcze uroczyście witane przez ludność już w Krywałdzie. Przemaszerowały one przez prawie cały Knurów, aż na ul. Kościelną (obecnie ul. Koziełka), gdzie w sali restauracji p. Waluszka, pod kontrolą żołnierzy brytyjskich, została złożona broń.

Decyzją Rady Ambasadorów Ligi Narodów z 20 października 1921 roku zadecydowano ostatecznie o podziale Górnego Śląska. Powiat rybnicki, a z nim Knurów, Krywałd, Szczygłowice oraz przyległe gminy, znalazły się w granicach państwa polskiego. Knurów, jako najbardziej wysunięta na północ miejscowość powiatu rybnickiego, graniczył bezpośrednio z Niemcami. Granica ta biegła przez las nieborowicki wzdłuż szybu "Foch". Za stawami obok szybu "Foch", granica skręcała na wschód, pozostawiając po stronie niemieckiej cegielnię Machoczka oraz byłe tereny Knurowa, które w przeszłości odstąpione zostały Szywałdowi. Powiat rybnicki został przejęty przez wojsko polskie 3 lipca 1922 roku. W Knurowie witano żołnierzy przechodzących przez bramę powitalną, która symbolizowała przyjęcie miejscowości do Polski. Bramę ustawiono na ul. Dworcowej, przed skrzyżowaniem z ul. 1 Maja i ul. Kopalnianą. Rozpoczął się nowy okres w dziejach Polski, Śląska i Knurowa.


 
Do góry
Copyright © 2000-2024 by Marek Ostrowski
Wszelkie prawa zastrzeżone